Vì trầm hương và kỳ nam là một loại gỗ hương quý hiếm và tinh tế, nên cần tránh xa những yếu tố khắc nghiệt và thay đổi đột ngột của môi trường, bao gồm độ ẩm, nhiệt độ, độ ẩm ướt, ánh sáng và tất cả các mùi hương gây ô nhiễm khác, chẳng hạn như nhang, nước hoa, gỗ đàn hương, v.v. Trầm hương và kỳ nam cần được bảo quản trong môi trường cực kỳ sạch sẽ và tinh khiết để giữ được tất cả các đặc tính của nó và ngăn ngừa hư hỏng hoặc mất giá.
Mục Lục Bài Viết
I. Trầm hương và kỳ nam có thể bảo quản được bao lâu?
Một câu hỏi thường gặp là:Trầm hương và kỳ nam có thể giữ được hương thơm trong bao lâu? Câu trả lời là gần như vĩnh viễn nếu được bảo quản đúng cách.
Người Nhật Bản nổi tiếng với việc sử dụng hộp gỗ từ cây hông (paulownia) để cất giữ trầm hương và kỳ nam, giúp ngăn cách chúng khỏi các tác động của môi trường bên ngoài. Đặc biệt, kỳ nam cần được bảo quản cẩn thận và giữ kín vì phần lớn các thành phần tạo mùi của nó dễ bay hơi. Nếu được bảo quản đúng cách, kỳ nam có thể giữ được hương thơm đặc trưng trong nhiều thế kỷ.
So với kỳ nam, trầm hương thông thường ổn định hơn và các hợp chất thơm ít bị bay hơi, do đó có thể giữ được mùi thơm trong nhiều thế kỷ, thậm chí hàng nghìn năm với các điều kiện thông thường hơn so với kỳ nam. Bạn có thể hình dung nhựa trầm hương bền chắc như nhựa plastic.
II. Vì sao trầm hương và kỳ nam cần được bảo quản đúng cách.
Trầm hương có thể bị ảnh hưởng do các tác nhân bên trong và tác nhân bên ngoài, dẫn đến việc giảm chất lượng và giá trị. Dưới đây là một số tác nhân có thể ảnh hưởng đến chất lượng của trầm hương và kỳ nam:
Tác nhân 1: Độ ẩm – Nấm mốc
Độ ẩm cao là một trong những tác nhân nguy hiểm nhất đối với trầm hương và kỳ nam. Môi trường ẩm ướt tạo điều kiện cho nấm mốc phát triển làm cho:
- Làm hỏng cấu trúc: Nấm mốc có thể ăn mòn gỗ, khiến trầm hương và kỳ nam bị mềm, mục nát và mất đi vẻ đẹp tự nhiên.
- Phá hủy hương thơm: Nấm mốc tạo ra các hợp chất có mùi hôi, át đi hương thơm đặc trưng của trầm hương và kỳ nam.
Tác nhân 2: Nhiệt độ cao
Nhiệt độ cao cũng là một tác nhân gây hại cho trầm hương và kỳ nam. Khi tiếp xúc với nhiệt độ cao, trầm hương và kỳ nam có thể bị:
- Nứt nẻ: Gỗ trầm hương và kỳ nam có thể bị nứt nẻ, cong vênh do co ngót khi gặp nhiệt độ cao.
- Mất đi tinh dầu: Nhiệt độ cao khiến tinh dầu trong trầm hương và kỳ nam bay hơi, làm giảm hương thơm và giá trị của chúng.
- Bị biến màu: Trầm hương và kỳ nam có thể bị biến màu, trở nên sẫm màu hoặc ố vàng do tác động của nhiệt độ cao.
Tác nhân 3: Ánh sáng trực tiếp
Ánh sáng trực tiếp cũng có thể ảnh hưởng đến chất lượng của trầm hương và kỳ nam. Khi tiếp xúc với ánh sáng trực tiếp trong thời gian dài, trầm hương và kỳ nam có thể bị:
- Phai màu: Màu sắc của trầm hương và kỳ nam có thể bị phai nhạt, trở nên kém đẹp mắt.
- Giảm hương thơm: Ánh sáng trực tiếp có thể khiến tinh dầu trong trầm hương và kỳ nam bay hơi, làm giảm hương thơm của chúng.
- Bị biến chất: Ánh sáng trực tiếp có thể khiến trầm hương và kỳ nam bị biến chất, trở nên giòn và dễ gãy.
Tác nhân 4: Môi trường
Môi trường xung quanh cũng ảnh hưởng đến chất lượng của trầm hương và kỳ nam. Môi trường kín hoặc môi trường bị ô nhiễm bởi các mùi hương khác có thể khiến trầm hương và kỳ nam bị:
- Hấp thụ mùi lạ: Trầm hương và kỳ nam có khả năng hấp thụ mùi hương xung quanh, do đó, nếu được bảo quản trong môi trường kín hoặc môi trường bị ô nhiễm bởi các mùi hương khác, chúng có thể bị át đi hương thơm đặc trưng.
- Bị bay mất mùi do xăng hoặc dầu: một số loại dung môi có nhiệt độ bay hơi thấp như xăng, cồn, dầu diesel có thể thẩm thấu vào các xớ gỗ và làm bay hơi các phân tử thơm trong trầm hương và kỳ nam làm các khối gỗ thơm mất hẳn đi mùi thơm và trở thành gỗ bình thường.
III. Các Phương Pháp Bảo Quản Trầm Hương và Kỳ Nam.
Người Nhật Bản và Người Trung Quốc đã phát minh ra nhiều phương pháp bảo quản trầm hương và kỳ nam.
Phương pháp 1: Bảo quản bằng hộp gỗ.
Người Nhật Bản có một phương pháp truyền thống độc đáo để bảo quản trầm hương, đặc biệt là kỳ nam (kyara). Họ sẽ bọc những miếng kỳ nam lớn bằng lụa hoặc một loại vải nhuộm nghệ đặc biệt, sau đó cất giữ chúng trong hộp gỗ cây hong (paulownia) – kirikobako wooden box .
Tại sao lại chọn hộp gỗ hong (paulownia)?
- Không mùi: Gỗ hong chất lượng cao không có mùi riêng, đảm bảo hương thơm tinh tế của trầm hương được giữ nguyên vẹn.
- Kiểm soát môi trường: Gỗ hong có khả năng thay đổi kích thước theo điều kiện môi trường:
- Khi độ ẩm cao, hộp sẽ phồng lên giúp ngăn chặn độ ẩm xâm nhập.
- Khi nhiệt độ thấp, hộp sẽ co lại giúp giữ ấm cho trầm hương bên trong.
- Bảo vệ khỏi các tác nhân bên ngoài: Hộp hong đề giúp bảo vệ trầm hương khỏi biến động nhiệt độ, ẩm ướt và các yếu tố ngoại cảnh khác.
Phương pháp 2: Bảo quản trong tủ kính.
Bảo quản trầm hương trong tủ kính là một phương pháp đơn giản, tiện lợi và hiệu quả, dưới đây là một số ưu điểm:
- Tính thẩm mỹ: Tủ kính giúp trưng bày vẻ đẹp của trầm hương, đồng thời bảo vệ chúng khỏi bụi bẩn và các tác nhân bên ngoài.
- Kiểm soát môi trường: Có thể điều chỉnh độ ẩm và nhiệt độ trong tủ kính để bảo quản trầm hương tốt nhất.
- Dễ dàng quan sát: Giúp bạn dễ dàng kiểm tra tình trạng của trầm hương và phát hiện dấu hiệu hư hỏng kịp thời.
Để bảo quản bằng tủ kính bạn nên lưu ý:
- Chọn loại tủ kính phù hợp: Nên chọn loại tủ kính có kích thước phù hợp với số lượng trầm hương bạn muốn bảo quản. Tủ kính nên có khả năng chống tia UV để bảo vệ trầm hương khỏi ánh sáng trực tiếp.
- Sắp xếp trầm hương trong tủ kính: Nên sắp xếp trầm hương một cách khoa học, tránh xếp chồng lên nhau để đảm bảo không khí lưu thông.
- Vệ sinh tủ kính thường xuyên: Nên vệ sinh tủ kính định kỳ để tránh bụi bẩn bám vào trầm hương.
- Kiểm tra độ ẩm: Nên đặt một gói hút ẩm trong tủ kính để kiểm soát độ ẩm.
- Không nên đặt tủ kính ở nơi có nhiệt độ quá cao hoặc quá thấp.
- Tránh đặt tủ kính ở nơi có ánh nắng mặt trời trực tiếp chiếu vào.
Phương Pháp 3: Bảo quản trong chai thủy tính có nắp bằng Teflon
Sử dụng chai thủy tinh nắp vặn có lót Teflon để bảo quản trầm hương và kỳ nam. Đây là phương pháp được một số người ưa chuộng do tính hiện đại, hiệu quả và tiện lợi:
- Chai thủy tinh: Đây là lựa chọn ưu tiên vì thủy tinh không mùi, không ảnh hưởng đến hương thơm của Trầm hương và Kỳ Nam. Chai thủy tinh có thể tìm thấy tại các cửa hàng cung cấp dụng cụ phòng thí nghiệm với kích thước đa dạng, từ nhỏ (0,3ml) đến lớn (500ml hoặc 1 lít).
- Nắp đậy lót Teflon: Nắp đậy được thiết kế đặc biệt với lõi cao su silicon dính liền với một lớp Teflon. Khi vặn chặt nắp, cao su silicon sẽ nén lại, tạo áp lực đẩy lớp Teflon ép chặt vào miệng chai thủy tinh, đảm bảo kín khít.
Ưu điểm của phương pháp này:
- Teflon trơ hóa học, chịu được hóa chất: Lớp lót Teflon không phản ứng với các chất bên ngoài, giúp bảo vệ Kỳ Nam khỏi các chất gây ô nhiễm và ngăn chặn sự bay hơi của các phân tử thơm được giải phóng từ Kỳ Nam.
- Kín khí tốt: Kết hợp giữa cao su silicon và Teflon tạo ra một độ kín khít tuyệt vời, ngăn chặn không khí và các chất bên ngoài tiếp xúc với Kỳ Nam.
Lưu ý: Để chai thủy tinh vào nơi khô ráo, ránh ánh nắng trực tiếp.
IV. Sai Lầm hay gặp Khi Bảo Quản Trầm Hương và Kỳ Nam.
Một số người khi mua trầm hương hoặc kỳ nam và bảo quản chúng trong những túi zip lock hoặc hủ nhựa, đây là sai lầm phô biến nhất của người mới bất đầu sưu tầm. Có một số sai lầm phổ biến như sau:
Quan trọng: Tuyệt đối không cho trầm hương và kỳ nam vào cốp xe.
Đây là sai lầm phổ biến, không chỉ cả người mới mà người chơi lâu năm và các phu trầm cũng mắc phải lỗi nghiêm trọng này. Cốp xe máy là không gian kín, nhiệt độ cao và chứa đầy hơi xăng, các khối gỗ thơm sẽ trải qua quá trình bị hấp nhiệt bằng hơi xăng dẫn đến mất hẳn mùi hương. Vì vậy cất trầm hương hay kỳ nam vào cốp xe dù chỉ là trong thời gian ngắn sẽ dẫn đến việc mất hẳn mùi hương của khối gỗ.
Ngoài ra, để vận chuyển trầm hương phải lưu ý những vấn đề sau:
- Phải có hộp giấy, hộp gỗ hay dụng cụ bảo vệ khối gỗ thơm khi vận chuyển.
- Phải để nơi tránh nắng, tránh nhiệt độ cao. Nhất là để vào xe hơi và đậu ngoài trời nắng. Nhiệt độ trong xe ô tô rất cao khi đậu ngoài trời nắng sẽ dẫn đến việc bay bớt mùi hương
1. Sử dụng túi zip-loc:
Chỉ nên sử dụng túi zip-loc hoặc các loại vậta chứ bằng nhựa để bảo quản trầm hương và kỳ nam trong thời gian ngắn (như dùng để vận chuyển) không nên bảo quản trong thời gian dài bằng các vật chứa bằng nhựa.
- Ngộ nhận về tính kín khí: Nhiều người cho rằng túi zip-loc có thể ngăn chặn hoàn toàn không khí và các chất bên ngoài. Tuy nhiên, thực tế không phải vậy. Túi zip-loc vẫn có thể cho phép một số phân tử bay hơi qua, đặc biệt là các phân tử mùi hương từ trầm hương và kỳ nam.
- Hậu quả: Trầm hương và kỳ nam bảo quản trong túi zip-loc có thể bị nhiễm mùi hương từ các vật liệu khác được đặt gần đó, dẫn đến mất đi mùi hương đặc trưng và giảm giá trị.
2. Bảo quản cạnh các vật liệu có mùi thơm khác:
- Sai lầm: Để trầm hương và kỳ nam cạnh các vật liệu có mùi thơm khác như nhang, dầu thơm, trái cây.
- Giải thích: Trầm hương và kỳ nam có khả năng hấp thụ mùi hương từ các vật liệu xung quanh, đặc biệt là các mùi hương mạnh như mùi nhang.
- Hậu quả: Trầm hương và kỳ nam bị nhiễm mùi hương khác, mất đi mùi thơm đặc trưng và giảm giá trị.
3. Không kiểm tra định kỳ:
Đây là sai lầm thường mắc phải đối với những nhà sưu tập lâu năm. Nhiều nhà sưu tập cho rằng trầm hương và kỳ nam là các vật không bị biến đổi tính chất theo thời gian, nhưng họ đã lầm. Có rất nhiều yếu tố có thể làm hư hỏng một mảnh gỗ quý mà bạn có thể không lường được như một vết ẩm có thể lan ra thành nấm mốc nếu như không xử lý kịp thời.
- Sai lầm: Không thường xuyên kiểm tra tình trạng của trầm hương và kỳ nam.
- Khuyến cáo: Nên kiểm tra trầm hương và kỳ nam định kỳ để kịp thời phát hiện các dấu hiệu hư hỏng và xử lý kịp thời.
Kết Luận.
Việc bảo quản và lưu trữ đúng cách đóng vai trò quan trọng trong việc giữ gìn hương thơm, chất lượng và giá trị của trầm hương và kỳ nam. Bài viết này đã cung cấp cho bạn những hướng dẫn chi tiết về cách bảo quản và lưu trữ hiệu quả.
Bằng cách áp dụng những kiến thức và thông tin trong bài viết này, bạn có thể:
- Giữ cho trầm hương và kỳ nam luôn có mùi thơm đặc trưng và giá trị lâu dài.
- Tránh những sai lầm thường gặp khi bảo quản trầm hương và kỳ nam.
- Bảo vệ trầm hương và kỳ nam khỏi các tác nhân gây hại như nhiệt độ, độ ẩm, ánh sáng, côn trùng, v.v.
- Lựa chọn phương pháp bảo quản phù hợp với từng loại trầm hương và kỳ nam.
Lưu ý:
- Việc bảo quản và lưu trữ trầm hương và kỳ nam cần sự tỉ mỉ và cẩn thận.
- Nên thường xuyên kiểm tra và theo dõi tình trạng của trầm hương và kỳ nam để kịp thời xử lý các vấn đề phát sinh.
- Tham khảo ý kiến của các chuyên gia nếu bạn cần thêm thông tin hoặc hỗ trợ.
Với sự quan tâm và chăm sóc đúng cách, trầm hương và kỳ nam sẽ luôn là những vật liệu quý giá mang đến cho bạn những trải nghiệm hương thơm tuyệt vời.
